Wat kunt u doen!
NOORDWIJK – Rond de plannen voor een tijdelijk asielzoekerscentrum (AZC) aan de Achterweg is verwarring ontstaan over wie het laatste woord heeft: het college van burgemeester en wethouders (B&W) of de gemeenteraad. Waar eerder in lokale berichtgeving werd gesteld dat het college beslist, blijkt uit officiële raadsbesluiten dat de Noordwijkse gemeenteraad in dit geval wél een bindend adviesrecht heeft.
Raadsbesluit uit 2024 geeft bindend adviesrecht
Op 23 januari 2024 stelde de gemeenteraad van Noordwijk een lijst met categorieën vast waarvoor het zogeheten bindend adviesrecht geldt (CVDR673698). In Bijlage A van dit besluit zijn onder meer de volgende categorieën opgenomen:
- 1.c: Woningen buiten het stedelijk gebied.
- 8.a: Tijdelijke asielopvang.
Het voorgestelde AZC aan de Achterweg – met circa 275 opvangplekken voor een periode van vijf jaar – valt onder beide categorieën. Het plan wijkt namelijk af van het omgevingsplan en ligt in het bollengebied.
Volgens de Omgevingswet betekent dit dat de gemeenteraad een bindend advies mag uitbrengen. Wordt een voorstel zoals de motie van VVD, Partij voor de Inwoners, NZLokaal en Lijst Salman (samen 15 van de 27 zetels) aangenomen, dan is B&W verplicht dat advies te volgen en de plannen te staken.
Journalistieke en politieke verwarring
In eerdere berichtgeving werd gesteld dat B&W altijd het laatste woord heeft. Dat is juridisch te kort door de bocht. Normaal gesproken is een motie inderdaad niet bindend, maar sinds 2024 heeft Noordwijk de wettelijke mogelijkheid benut om in bepaalde gevallen de raad een doorslaggevende stem te geven.
“Het is belangrijk dat inwoners weten dat de raad hier niet slechts een symbolische rol speelt,” aldus een woordvoerder van een van de indienende fracties. “Dit is precies zo’n situatie waarvoor het bindend adviesrecht is bedoeld.”
Evaluatie en uitbreiding in 2025
In 2025 evalueerde de gemeente Noordwijk de werkwijze rond het bindend adviesrecht. Daarbij werd de procedure aangescherpt en werden nieuwe categorieën toegevoegd. Ook lag er een initiatiefvoorstel om het adviesrecht verder uit te breiden naar onder meer tijdelijke huisvesting voor statushouders en arbeidsmigranten. Er is geen besluit genomen dat de categorie ‘tijdelijke asielopvang’ weer zou schrappen.
Maatschappelijk debat
De discussie over het AZC aan de Achterweg blijft fel. Meer dan 6.000 inwoners hebben een petitie tegen de komst ondertekend. Tegenstanders wijzen op de druk op het bollenlandschap, verkeer en woningmarkt. Voorstanders benadrukken de noodzaak van opvangplaatsen in een periode van hoge instroom en landelijke spreidingsopgaven.
Met het bindend adviesrecht in handen, lijkt de bal in de komende raadsvergadering toch vooral bij de raad te liggen. De stemming over de motie “Geen AZC in Noordwijk” staat gepland voor 25 september. De uitkomst daarvan zal, juridisch gezien, direct gevolgen hebben voor de haalbaarheid van het plan.
Kaderstuk: Wat is het bindend adviesrecht?
Onder de Omgevingswet kan een gemeenteraad bepaalde categorieën aanwijzen waarvoor een omgevingsvergunning alleen mag worden verleend als de raad een positief advies geeft. Dat advies is bindend: B&W mag er niet van afwijken. Noordwijk besloot in 2024 om dit recht onder meer toe te passen op tijdelijke asielopvang in het buitengebied.
